შუა საუკუნეების ქართული რელიეფური სკულპტურის საგამოფენო სივრცე

რელიეფური ფილები.  IX ს.  
ოპიზა, ისტორიული კლარჯეთი (დღეს თურქეთის ტერიტორია)
ქვა.  68 X 116,5 X 9 სმ

ოპიზის მონასტერი მდებარეობს დღევანდელი თურქეთის ტერიტორიაზე, ართვინის პროვინციაში, მდ. იმერ-ხევის მარჯვენა სანაპიროზე. ოპიზა საქართველოს ისტორიული  პროვინცია კლარჯეთის უძველესი და ყველაზე ვრცელი მონასტერია. ის 750 წელს დაარსდა და მე-16 საუკუნემდე ამ მხარეში განათლების უმნიშვნელოვანესი კერა იყო.

ქვიშაქვის ორ სწორკუთხა ფილაზე წარმოდგენილია ერთიანი კომპოზიცია, რომლის ფიგურულ გამოსახულებებს ახლავთ ასომთავრულით შესრულებული განმარტებითი წარწერები. მარჯვენა ფილაზე გამოსახულია აღსაყდრებული მაცხოვარი მაკურთხეველი მარჯვენით და მარცხენა ხელში გაშლილი წიგნით. მის მარჯვნივ მამაკაცის ფიგურას ახლავს წარწერა „დავითი“ - ეს ბიბლიური მეფე და წინასწარმეტყველი დავითია. მარცხენა ფილაზე გამოსახულია მავედრებელი ქტიტორი გუმბათიანი ეკლესიის მოდელით ხელში, წარწერით „აშოტ“ - აშოტ I კურაპალატი (786-826 წწ.) ბაგრატიონთა დინასტიის მამამთავარი, რომელიც ამ მხარეს 826 წლამდე, მის მოწამეობრივად აღსრულებამდე მართავდა. ამრიგად, ეს კომპოზიცია ქრისტეს მიერ ეკლესიის კურთხევის სცენაა, ხოლო დავით წინასწარმეტყველის გამოსახულების ჩართვა მასში კომპოზიციას სიმბოლურადაც გვიხსნის, რადგან გადმოცემის თანახმად ქართველი ბაგრატიონები დავით წინასწარმეტყველის შთამომავლებად ითვლებიან, ხაზი ესმება ამ დინასტიის ღვთაებრივ წარმოშობას.

ოპიზის რელიეფი ისტორიულ-სიმბოლური მნიშვნელობით და მხატვრული ღირებულებებითაც ქართული ხელოვნების ისტორიის უმნიშნელოვანესი(გარდამავალი) ეტაპის გამორჩეული ნიმუშია.
1.    გამოსახულია აშოტ კურაპალატი ეკლესიის მოდელით ხელში.
2.    გამოსახულია მაცხოვარი და დავით წინასწარმეტყველი.